Kopice

aktualizacja: 2023-03-17 12:30:36

Sołtys: Agnieszka Domagała 
 

Rys historyczny

Kopice to wieś o metryce średniowiecznej, wzmiankowana w źródłach w 1291 r. W 1318 r. książe Warcisław sprzedał wieś z karczmą klasztorowi w Wolinie (łącznie z patronatem nad kościołem i prawem do jurysdykcji). W 1594 r. wzmiankowany był kościół z kamienia polnego.

Po sekularyzacji dóbr klaszton1ych Kopice zostały włączone do domeny. W 1654 r. we wsi było 21 gospodarstw chłopskich i 7 zagrodniczych działała karczma.

W XVIII w. wieś została powiększona i rozbudowana: w 1727 r. wybudowano wiatrak~ w 1753 r. wzniesiono kościół ryglowy; założono cmentarz północny; w 1782 r. we wsi odnotowano gospodarstwo wójta, 6 gospodarstw chłopskich, 8 marynarzy, 51 chałupników. W 1870 r. wieś liczyła 1010 mieszkańców (ze znaczną liczbą marynarzy i rybaków); działały dwie szkoły.

W 1928 r. wieś liczyła 869 mieszkańców. W 1939 r. odnotowano 5 gospodarstw dziedzicznych z 171 ha. W latach 30-tych XX w. we wsi było jeszcze dużo, starej zabudowy ryglowej, a także młyn i zaI11eczek myśliwski.

Lokalizacja

Wieś położona jest ok. 7 km na półn.-zachód od Stepnicy, bezpośrednio nad brzegiem Zalewu Szczecińskiego, przy lokalnej drodze, wytyczonej wzdłuż linii brzegowej.

Historyczna forma wsi

Wieś o nieregularnym (aczkolwiek zwartym, skupionym) założeniu wielodrożnico-wym, w typie tzw. Haufendorf, bez wyraźniej osi kompozycyjnej. Należy przypuszczać, iż pierwotnie była to wieś ulicowo­-placowa z kościołem w części południowej, która od XVIII w. uległa przekształceniu (rozbudowie) w formę wielodrożnicową.

Pierzeje proste, zwarte lecz o nieregularnym przebiegu. Zabudowa ty­pologicznie zróżnicowana, zdominowana w części zachodniej przez nie­wielkie zagrody l lub 2-budynkowe (w tym rybackie), zaś w części środko­wej i wschodniej występowały również zagrody rolnicze, 2 lub 3­budynkowe.

W połud.-zachodniej części wsi, w bezpośrednim sąsiedztwie zalewu, posadowiony był kościół (wzmiankowany już od średniowiecza). W północnej części wsi w obrębie stref zabudowy usytuowany był duży cmentarz.

Wieś współczesna

Pierwotny - historycznie ukształtowany - wielodrożnicowy układ prze­strzelmy uległ częściowemu zatarciu; niektóre ciągi komunikacyjno ­przestrzenne zostały całkowicie zniszczone. Większość pierzei z licznymi ubytkami, tworzy chaotyczne ciągi zabudowy. Główna droga wiejska (na osi N - S) o nawierzchni asfaltowej, pozostałe o naturalnej nawierzchni b'11ll1towej; drogi obsadzone wierzbami.

Zabudowa uległa daleko posuniętej dekompozycji i dezintegracji, o zróżnicowanych układach i orientacji. Dominują budynki murowane, wzniesione w okresie 4 ćw. XIX w. - l. 20-te XX w.; sporadycznie występują obiekty wzniesione w tradycyjnej technice ryglowej, tak licznie odnotowane w okresie przedwojennym. W obrębie wsi stwierdzono liczne, współczesne nawarstwienia architektoniczne, o dysharmonizujących formach. Zabudowa sprzed 1945 r. uległa głębokiej dewalo­ryzacji, głównie w wyniku wymiany stolarki i wtórnych przybudówek. W zachodniej części wsi, przy bocznej drodze, usytuowana współczesna zabudowa typu dachowego, letniskowego (z l. 80/90-tych XX w.).

Kościół wyburzony po 1945 r. Cmentarz przykościelny bez śladów nagrobków, ze szpalerem lip i pojedynczymi wierzbami. Cmentarz północny o czytelnym układzie, z aleją lipową i pojedynczymi dębami, ze śladami XIX-wiecznych nagrobków; kaplica cmentan1a rozburzona w 1. 50­tych.

Obiekty chronione:

  1. Cmentarz przykościelny - 1 poł. XVI.
  2. Cmentarz poewangelicki - 2 poł. XVIII w.,
  3. Szkoła b.nr - mur. - 1.20-te XX w.,
  4. Dom mieszkalny nr 1 - mur.- początek XX w.,
  5. Dom mieszkalny nr 2 - mur.- 1.20-te XX w.
  6. Dom mieszkalny nr - 4 mur.- początek XX w.,
  7. Dom mieszkalny nr 13 - szach. - 4 ćw. XIXw.,
  8. Bud. Inwentarski nr 30 - mur. - Kon. XIX w.