Stepnica

aktualizacja: 2020-04-23 11:18:51

Sołtys: Marek Kaźmierczak

Powierzchnia : 32,47 km
Ilość mieszkańców : 2 067 osób  

Stepnica to miejscowość z bogatą historią, która od 1 stycznia 2014 r. otrzymała prawa miejskie. Stepnica to sympatyczne uliczki, zabytkowy klasycystyczny kościół i inne zabudowania kształtujące osobliwy charakter tej miejscowości.

Stepnica oferuje przede wszystkim  bezpieczną, czystą plażę publiczną z kąpieliskiem. Atrakcją stepnickiej plaży jest przepiękne, oświetlone molo o długości 160 m w kształcie litery „T” z jednej strony zakończone altaną, z drugiej przystosowane do cumowania jachtów.  Kąpielisko w Stepnicy od roku 2012 zostało wyróżnione Błękitną Flagą.  Na  plaży działa punkt medyczny wyposażony w Defibrylator AED, a bezpieczeństwa wypoczywających strzegą ratownicy z pełnymi kwalifikacjami.  W sezonie funkcjonuje tu wypożyczalnia sprzętu plażowego i pływającego, gdzie za niewielkie pieniądze można wypożyczyć leżak, kosz plażowy, parawan, kajak czy rowerek wodny. Dla znudzonych plażowaniem maluchów przewidziano plac zabaw, a dla ich opiekunów ławeczki i ciągi spacerowe. Dla bardziej aktywnych przygotowano boisko do plażowej piłki siatkowej oraz siłownię „pod chmurką”. W sąsiedztwie plaży zlokalizowane są smażalnia ryb oraz tawerna. Stepnica słynie z portu rybackiego, dlatego nie ma problemu z zakupem świeżych ryb prosto z burty, a w daniach stepnickich lokali nie brakuje potraw z węgorza, sandacza czy leszcza.

Stepnica z roku na rok oferuje coraz lepsze zaplecze dla żeglarzy: dużą Przystań nad Kanałem Młyńskim w Stepnicy na 250 jednostek pływających, z zawieszonym nad wodą dwukndygnacyjnym bosmanatem, sanitariatami,  monitorowaną całodobowo ze słupkami prądowymi oraz prądowo-wodnymi, a także mniejszą, urokliwą przystań jachtową im. Kapitana Roberta Hilgendorfa w Stepnicy, znajdujacą sie w centrum miasta tuż przy amfiteatrze, gdzie w sezonie odbywają się koncerty i inne imprezy kulturalne.    

Rys historyczny

Pierwsza wzmianka o Stepnicy pochodzi z 1278 r., kiedy to książę Barnim I przekazał wieś w lenno Gottfiieda von Breslau; następnie do von Flemingów. Nazwa miejscowości wywodzi się od słowa "stop" - błotnista rzeka lub jezioro zarośnięte sitowiem. W 1366 r. bracia Tinno, Dietrich i Henning von Flemingowie podarowali klasztorowi cysterek w Szczecinie swój majątek w Stepnicy. W koń. XIV w. część wsi należała również do kapituły kościoła Mariackiego w Szczecinie. Od średniowiecza istniał w Stepnicy kościół oraz klasztor klarysek, następnie przebudowany na książęcy zamek myśliwski.

Po reformacji i sekularyzacji dóbr klasztornych wieś została włączona do dóbr książęcych, a następnie do domeny państwowe. W 1628 r. w Stepnicy były dwie karczmy i kuźnia. Wg. opisu z 1721 r. Stepnicę określano jako miasteczko. W latach 1564, 1739, 1794 odnoto­wano wielkie pożary; po pożarze w 1739 r. osadę poddano regulacji.

W 1741 r. zbudowano nowy, ryglowy kościół wg. projektu Schwatke i J. G. Damesa. W 2 pół. XVIII w. rozwinął się w Stepnicy przemysł stocz­niowy. W 1850 r. 'folwark domenalny kupił Castner (urzędnik państwowy); reszta nadal należała do państwa. W 1870 r. Stepnica liczyła 1.644 mieszkańców, a w 1940 r. - 2.400 mieszkańców.

Lokalizacja

Stepnica położona jest  ok. 25 km na północ od Szczecina i ok. 15 km na zachód od Goleniowa, rozlokowana u ujścia rzeki Gowenicy do Zalewu Szczecińskiego. Przez miejscowość biegnie droga wojewódzka 111.  

Historyczna forma  miejscowości

Należy przypuszczać, iż pierwotnie (w średniowieczu) Stepnica została założona jako ulicówka z cechami owalnica, rozlokowana na osi NW-SE (po południowej stronie rzeki Gowenicy, równolegle do linii brzegowej Zalewu); pośrodku miejscowości było niewielkie nawsie z kościołem.

Nowożytna forma przestrzenna ukształtowana została w pół. XVIII w. (po wielkim pożarze w 1739 r.), kiedy to osadę poddano regulacji - wokół kościoła utworzono kwadratowy plac, a głównej ulicy nadano jednakową szerokość; następnie miejscowość ewoluowała w kierunku wielodrożnicy.

Wg. XIX-wiecznych przekazów kartograficznych Stepnica miała formę zwartej wielodrożnicy, o kształcie zbliżonym do widlicy. Po południowej stronie pierwotnego układu przestrzennego (z kościołem) wytyczona była (prostopadle) długa, dwuczłonowa ulicówka, łącząca się od wschodu z szergówką (na osi N-) oraz kolonią Czerwonak . W obrębie pierwotnego założenia oraz przy drodze w kierunku zatoki zabudowa 27, głębokimi ogrodami. We wschodniej drogi o' zróżnicowanej kompozycji przestrzennej i charakterze zabudowy: przy drodze W-E zabudowa luźniejsza, zdominowana również przez 2-budynkowe zagrody; przy drodze N-S zabudowa zwarta, chłopska - z dużymi, 3-budynkowymi zagrodami w pierzei zachodniej - oraz drogami zagumiennymi.

Stepnica posiadała dobrze rozwiniętą sieć drożną z licznymi drogami polnymi - po południowej i wschodniej stronie osady. We wschodniej części miejscowości, po południowej stronie kościoła założony był duży, prostokątny cmentarz.

Stepnica współcześnie

Stepnica to obecnie miasto gminne o założeniu w formie historycz­nie przekształconej wielodrożnicy, z czytelnym (pierwotnym) układem owalnicowym, wytyczonym na osi NW-SE. W l ćw. XX w. Stepnica poszerzyła się w kierunku południowym, gdzie wytyczono regularną siatkę dróg oraz usytuowano typologicznie jednorodną, nierolniczą zabudowę. Po 1945 r. do Stepnicy przyłączono kolonię Czerwonak (ob. ul.Bolesława  Krzywoustego). W latach 2008- 2013 przy wykorzystaniu funduszy unijnych powstały nowe ulice, chodniki, obiekty sportowe (boiska, hala widowiskowo-sportowa, skatepark), infrastruktura żeglarska, place zabaw, nowe osiedle mieszkań komunalnych. Odrestaurowano porty, przystanie, plaże i wiele innych obiektów.1 stycznia 2014 r. otrzymała prawa miejskie i administracyjnie w jej granicach znalazły sie miejscowości Bogusławie i Czerwonak.  Mapa z granicami miasta Stepnica (PDF, 1.24MB)

Obiekty wpisane do rejestru zabytków:

  1. Kościół parafialny p.w. Św Jacka z roku 1741

Obiekty proponowane do rejestru zabytków:

  1. Zespół budynków plebani przy ul.Wł. Sikorskiego 19 plebania lata 20- te XX w bud. gospodarczy 4 ćw XIX w
  2. Budynek restauracji przy ul. T. Kościuszki 23 pocz XX w
  3. Chałupa przy. ul.B. Krzywoustego 56. 2 poł. XIX w.

Obiekty chronione:

  1. ul. Jagiellońska: Domy mieszkalne nr 3,4,6,8,11 lata 10- te XX w.
  2. ul. T.Kościuszki : Domy mieszkalne nr 4, 8, 10,11, 16,17,19, 20, 21,22 pocz. XX w
  3. ul.B. Krzywoustego Domy mieszkalne nr. 5,6,15,,16,21,24,28,30,35,51,56 XIX / XX w.
  4. ul.Gen. Maczka Domy mieszkalne nr 2,3,4 XIX / XX w
  5. ul. Młynarska : Młyn lata 10 - te XX w
  6. ul. Portowa Dom mieszkalny nr 8 lata 10- te XX w
  7. ul. Przemysława Dom mieszkalny nr 3 pocz XX w
  8. ul. Rybacka Domy mieszkalne nr 2,3,4 XIX / XX w
  9. ul. Wł. Sikorskiego Domy mieszkalne nr 19,20 ,23,25,26, 28,30,31,32 pocz XX w